Rezension


Gerhard Streminger:

David Hume. Sein Leben und sein Werk

2. unveränd. Aufl. Paderborn, München, Wien, Zürich
Verlag Ferdinand Schöningh, 1994, 715 S.

Rezensiert von W. Lemmens

in TIJDSCHRIFT VOOR FILOSOFIE Nr. 4/1995, LEUVEN

Dit is een indrukwekkend boek. Her getuigt van een zekere stoutmoedigheid om nà Mossners The Life of David Hume (1954) nog een omvattende, originele biografie over Hume te schrijven. Streminger heeft die uitdaging aangedurfd. Weliswaar vertoont de indeling van de hoofdstukken grote gelijkenis met de indeling van Mossners biografie: in die zin is de wijze waarop Streminger zich op p. 59 distantieert van Mossner war aanmatigend. Zo komt her mij onder meer voor dat Mossner, in tegenstelling tot war Streminger beweert, wel degelijk oog heeft voor de jeugd-depressie van Hume. Dit doet echter geen afbreuk aan de grote verdiensten van Streminger. Meer dan Mossner besteedt hij aandacht aan her politieke, religieuze en sociale klimaat waarin. Hume opgroeide en zijn carrière als filosoof en historicus uitbouwde. Ook de algemene, psychologische typering van de mens Hume verschilt van Mossners beeldvorming. Voor Streminger was Hume een mens van sterke affecten en een grote drang naar intellectuele roem en reputatie: veel meer een stoutmoedig en eigenzinnig filosoof dan de kalme, bezadigde ‚bon David’.

Naast een uitvoerig gedocumenteerde en meeslepend geschreven biografische reconstructie, biedt dit werk ook heldere, vrij uitvoerige en harmonisch geintegreerde overzichten van de kerngedachten en opbouw van elk van Humes filosofische werken. Talrijke uitweidingen over intellectuele tijdgenoten, vrienden en bekenden van Hume maken her geheel tot een echt fresco van het intellectuele leven in het Schotland en Engeland van de 18de eeuw. Achteraan in het boek heeft de auteur een tot nog toe onopgemerkte publikatie van Hume (een in het Frans geschreven recensie van Horace Walpole’s Historical Doubts, daterend van 1768) opgenomen. De uitgave is opgesmukt met ptachtige illustraties in kleur en zwart-wit.

Terecht is in her Bulletin van de ‚Hume Society’ dit werk door Annette Baier verwelkomd als een grote aanwinst voor de Hume-studie en een onmisbaar naslagwerk voor iedereen die zich in de toekomst wil verdiepen in het leven en her werk van de grootste Angelsaksische filosoof van de Verlichting.

W. LEMMENS